ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ
Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα είναι αυτά που μεταδίδονται από ένα άτομο σε άλλο μέσω της σεξουαλικής επαφής οποιουδήποτε τύπου (στοματική, γεννητική, πρωκτική), συμπεριλαμβανομένης και της επαφής της γεννητικής ή περιγεννητικής περιοχής με αντίστοιχες περιοχές του σεξουαλικού συντρόφου. Πολλές φορές ονομάζονται και σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις, εξαιτίας του μολυσματικού χαρακτήρα τους.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, πάνω από 1 εκατομμύριο σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις διαγιγνώσκονται ημερησίως σε παγκόσμιο επίπεδο, η πλειοψηφία των οποίων είναι ασυμπτωματικές. Κάθε χρόνο υπολογίζεται ότι υπάρχουν 374 εκατομμύρια νέες λοιμώξεις στις 4 κύριες θεραπεύσιμες κατηγορίες μικροβιακών σεξουαλικώς μεταδιδομένων νόσων, δηλαδή τα χλαμύδια, την γονόρροια, τη σύφιλη και την τριχομονάδωση. Περισσότερο από 500 εκατομμύρια άνθρωποι 15-49 ετών εκτιμάται ότι πάσχουν από έρπητα των γεννητικών οργάνων (HSV). Παράλληλα, ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) θεωρείται υπεύθυνος για πάνω από 311.000 θανατηφόρες περιπτώσεις καρκίνου του τραχήλου της μήτρας ετησίως. Τέλος, περίπου 1 εκατομμύριο γυναίκες μολύνθηκαν με σύφιλη το 2016, με αποτέλεσμα 350.000 νεογνικές επιπλοκές.
Τα παραπάνω νούμερα είναι αποτέλεσμα της παραπληροφόρησης, της έλλειψης πρόληψης και της αδιαφορίας για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και την επικινδυνότητά τους. Σημαντικό λοιπόν είναι να γνωρίζει κάποιος ότι :
- Η χρήση προφυλακτικού μπορεί να προστατέψει σε μεγάλο βαθμό, αλλά όχι από όλα τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
- Ο προληπτικός έλεγχος και ο εμβολιασμός, όπου αυτός είναι εφικτός, είναι το ίδιο σημαντικός με την χρήση προφυλακτικού.
- Αν και πολλά μικροβιακής αιτιολογίας σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα είναι θεραπεύσιμα, κανένα δεν αφήνει ισόβια ανοσία και έτσι η επαναμόλυνση είναι πιθανή.
- Οι σεξουαλικοί σύντροφοι των πασχόντων πρέπει να λαμβάνουν και αυτοί θεραπεία για τα νοσήματα αυτά, ακόμα και όταν είναι ασυμπτωματικοί.
- Ασυμπτωματικοί πάσχοντες δεν σημαίνει μη-πάσχοντες και οι επιπλοκές στην υγεία τους μπορεί να είναι τόσο σοβαρές όσο και των συμπτωματικών.
- Λόγω της ελευθεριότητας των επαφών στις μέρες μας, υπάρχει αύξηση σε νοσήματα που θεωρούνταν «εξαφανισμένα», όπως για παράδειγμα η σύφιλη.
- Σε αντίθεση με τις μικροβιακές, πολλές από τις ιογενείς σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις (από HSV, HPV, HIV κ.α.) είναι ισόβιες και χρήζουν τακτικής παρακολούθησης και θεραπείας που σχετίζεται με τον περιορισμό της έντασης και της έκτασης των εκδηλώσεών τους.
- Η έλλειψη προληπτικών μέτρων και ο μεγάλος αριθμός των μολύνσεων έχει οδηγήσει σε αυξημένη αντοχή στα αντιβιοτικά πολλών από τα μικρόβια που είναι υπεύθυνα για σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις, όπως η γονόρροια και η τριχομονάδωση.
- Καθώς η γνώση μας πάνω στην μεταδοτικότητα εξελίσσεται, έχει φανεί ότι ιοί όπως της ηπατίτιδας Α και πιο πρόσφατα ο ιός της Ευλογιάς των Πιθήκων έχουν και σεξουαλικό τρόπο μετάδοσης.
- Στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, η διάγνωση, η θεραπεία, η παρακολούθηση και η πληροφόρηση είναι αντικείμενο του Δερματολόγου-Αφροδισιολόγου, που είναι ο κατάλληλα εκπαιδευμένος επαγγελματίας υγείας για την διαχείρισή τους.
